Tlenek węgla w pytaniach i odpowiedziach
CO TO JEST TLENEK WĘGLA?
Tlenek węgla (CO), potocznie zwany czadem, jest bezbarwnym, bezwonnym, silnie trującym gazem, nieco lżejszym od powietrza. Powstaje w wyniku niepełnego spalania (przy niedostatecznym dopływie tlenu) substancji organicznych i nieorganicznych m.in.: drewna, oleju, gazu, benzyny, nafty, propanu, węgla, ropy.
DLACZEGO TLENEK WĘGLA JEST TAK NIEBEZPIECZNY?
Tlenek węgla jest śmiertelną trucizną dla organizmu człowieka oraz każdego innego, który używa hemoglobiny do transportu tlenu. Dostaje się do organizmu przez układ oddechowy, a następnie jest wchłaniany do krwioobiegu. W układzie oddechowym człowieka wiąże się z hemoglobiną ok. 300 razy szybciej niż tlen, blokując tym samym dopływ tlenu do organizmu. Dlatego już niska koncentracja CO w powietrzu może stanowić istotne zagrożenie dla człowieka. Szybkość procesu wiązania się tlenku węgla z hemoglobiną zależy od stężenia CO we wdychanym powietrzu, od czasu narażenia (tzn. jak długo pozostajemy pod jego wpływem) oraz właściwości organizmu. Wyłączenie hemoglobiny z transportu krwi powoduje zaburzenie procesu oddychania, co w efekcie prowadzi do niedotlenienia tkanek, uszkodzenia mózgu oraz innych narządów. Najpoważniejsze uszkodzenia spowodowane niedotlenienie powstają w ośrodkowym układzie nerwowym. Następstwem ostrego zatrucia może być nieodwracalne uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego, niewydolność wieńcowa, zawał albo nawet śmierć.

KTO JEST NARAŻONY NA DZIAŁANIE TLENKU WĘGLA?
Każda osoba przebywająca w środowisku skażonym tlenkiem węgla jest narażona na jego wpływ. Efekty działania CO , przy takim samym stężeniu, mogą być jednak różne dla różnych osób. Do grupy największego ryzyka należą:
- noworodki i niemowlaki (obok normalnej hemoglobiny występuje u nich hemoglobina płodowa, która wiąże dwukrotnie więcej tlenku węgla niż zwykła hemoglobina) dzieci
- kobiety ciężarne
- osoby w podeszłym wieku
- osoby z wadami serca oraz niewydolnością układu oddechowego
