Alkomaty - kalibracja

Precyzja i dokładność to cechy wyjątkowo ważne w przypadku urządzeń pomiarowych. Z tego powodu tak ważna jest kalibracja alkomatu, która wykonywana regularnie, gwarantuje właściwe jego działanie. I obowiązuje ona każdy elektroniczny alkomat, niezależnie od jego producenta. Tym bardziej, że wystarczy zostawić alkomat w rozgrzanym samochodzie, aby jego wskazania przestały być wiarygodne. Co prawda kalibracja potrafi kosztować nawet kilkaset złotych rocznie, ale odpowiednio wybierając alkomat, można kalibrować go zupełnie bezpłatnie.

Najbardziej popularne obecnie alkomaty wyposażone są w elektrochemiczne sensory, gwarantujące bardzo dokładne pomiary, jednak wpływ na prawidłową pracę całego alkomatu mają wszystkie podzespoły:

• czujnik – sensor
• układ obliczeniowy (mikroprocesor)
• oprogramowanie zaprojektowanego specjalnie dla danego modelu
• baza danych pomiarów wzorcowych
• układ mechanicznej obróbki powietrza
• układ zasilający
• port serwisowy

Wszystkie te elementy muszą ze sobą właściwie współpracować. A samo urządzenie musi korzystać właściwie z ustalonych wzorców, wobec których porównuje później próbki powietrza zbierane w trakcie swojej eksploatacji. Wraz z upływem czasu, sensor w alkomacie zużywa się, a jego wskazania zaczynają się różnić od zapamiętanych w bazie wzorców pomiarowych. Co więcej, jego działanie mogą zakłócać czynniki zewnętrzne jak zbyt niska lub zbyt wysoka temperatura przechowywania, działanie dymu tytoniowego czy oparów farb lub rozpuszczalników. Dlatego alkomat wymaga regularnej kalibracji, która przywróci mu właściwe działanie. Trzeba jednak liczyć się też z tym, że z czasem sensor alkomatu będzie musiał zostać wymieniony na nowy.

Z tego powodu warto zwrócić uwagę na okres gwarancji, jaką oferuje dany producent alkomatów. Zdarzają się alkomaty na rynku, które objęte są nawet 10-letnią gwarancją (np. BACscan® F-50 czy F-60). Ale zanim sensor ulegnie zużyciu, minie sporo czasu, który wypełnić powinny okresowe jego kalibracje. I w tym przypadku także warto wziąć pod uwagę koszty związane z tą procedurą.

Cały proces kalibracji odbywa się na specjalnym stanowisku pomiarowym, dlatego alkomat musi zostać dostarczony w określone przez jego producenta miejsce (nie ma możliwości przeprowadzenia zdalnej kalibracji). Następnie uruchomiony w trybie serwisowym alkomat jest podłączany pod specjalistyczną aparaturę, określaną mianem symulatorów BAC. Przewodem doprowadzane jest do alkomatu powietrze z precyzyjnie określoną zawartością alkoholu. Powietrze to jest badane przez alkomat na podstawie zapisanych w nim wzorców, a wynik jego pomiaru jest porównywany ze stężeniem określonym przez symulator. Gdy pojawią się różnice (co jest czymś naturalnym z uwagi na zużywanie się sensora), specjalista musi nanieść określone korekty w pracy oprogramowania alkomatu.

Po wykonanej usłudze kalibracji, właściciel alkomatu otrzymuje dokument potwierdzający przeprowadzenie usługi i zaświadczający o poprawności wskazań alkomatu, przy czym certyfikatu kalibracji nie należy mylić ze świadectwem wzorcowania wydawanym dla alkomatów dowodowych. Na każdym certyfikacie jest adnotacja o zalecanym terminie wykonania następnej kalibracji.

Warto też pamiętać, że oprócz regularnego sprawdzania i kalibracji, konieczne jest również właściwe korzystanie z alkomatu oraz wiedza czego kategorycznie unikać przy jego obsłudze.

Kalibracja to temat często pomijany przez nieświadomego właściciela alkomatu. Problem polega na tym, że czyni to jego wskazania niewiarygodnymi, a tym samym dyskwalifikuje go z użytku. Przyczyna problemu najczęściej leży po stronie kosztów związanych z kalibracją, które zniechęcającą właściciela urządzeń do dbania o jego właściwe działanie.

Sprawdzenie / kalibrację alkomatów do użytku osobistego należy wykonywać przynajmniej raz na 12 miesięcy w autoryzowanym serwisie, pamiętając o tym, że im częściej jest on używany tym szybciej może on ulec rozkalibrowaniu. Dopiero po diagnostyce alkomatu, serwisant informuje czy sprzęt wymaga już kalibracji. W przypadku intensywnej eksploatacji (np. w zakładzie pracy, podczas masowych imprez itp.) zalecane jest przeprowadzanie diagnostyki co 6 miesięcy.

Cena za kalibrację alkomatu to przeciętnie od 50 do 100 zł w zależności od klasy urządzenia. W przypadku niektórych producentów można liczyć na darmowe kalibracje przez określony czas (dla przykładu prawie wszystkie alkomaty BACscan® można bezpłatnie kalibrować przez 24 miesiące). Kupując tego typu urządzenie trzeba też pamiętać o tym, że niektórych alkomatów ogóle nie da się kalibrować, co w zasadzie dyskwalifikuje takie urządzenia z użytku.