Tlenek węgla - na co zwracać uwagę przy wyborze czujnika

Czujniki tlenku węgla wyprodukowane po 30 grudnia 2020 r. przeznaczone do zamontowania w obiektach budowlanych lub ich częściach (m.in. w budynkach i pomieszczeniach mieszkalnych) muszą spełniać wymagania określone w polskiej normie PN-EN 50291-1:2018 oraz być oznaczone znakiem budowlanym B przed wprowadzeniem do obrotu lub udostępnieniem na rynku krajowym. Dlatego decydując się na zakup, należy wybierać wyłącznie produkty, które pozytywnie przeszły proces krajowej oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobów budowlanych z wymaganiami polskiej normy PN-EN 50291-1:2018 przeprowadzony przez Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej - Państwowy Instytut Badawczy im. Józefa Tuliszkowskiego (CNBOP-PIB), jednostkę akredytowaną do wykonywania tych badań.

Znak budowlany B powinien być umieszczony w sposób widoczny, czytelny i trwały, bezpośrednio na wyrobie budowlanym albo na etykiecie przymocowanej do tego wyrobu. Czujników bez takiego oznaczenia nie powinno się kupować.

W przypadku, gdy zamierzamy kupić czujnik, który ma być zamontowany w przyczepie kempingowej, kamperze lub na łodzi powinniśmy wybrać czujnik spełniający dodatkowo wymagania normy PN-EN 50291-2:2020-01 (EN 50291-2:2019). Są to czujniki o wzmocnionej konstrukcji, odporne na wstrząsy.

Sensory elektrochemiczne są najlepszymi i najskuteczniejszymi sensorami używanymi do detekcji tlenku węgla dostępnymi obecnie na rynku. Zapewniają stabilną i długotrwałą pracę urządzenia, eliminują ryzyko występowania tzw. „fałszywych alarmów”. Ponadto są odporne na zmiany wilgotności oraz działają w szerokim zakresie temperatur.

Czujniki KIDDE wykorzystują technologię Nighthawk, która jest jedną z najdokładniejszych metod na świecie stosowanych do wykrywania tlenku węgla. Sensory elektrochemiczne używane w czujnikach KIDDE posiadają doskonałą dokładność dla całego zakresu wykrywania tlenku węgla, gwarantując przy tym prawidłową pracę urządzenia przez 10 lat.

UWAGA! Na rynku oferowane są czujniki tlenku węgla z sensorami elektrochemicznymi niskiej jakości. Czas działania urządzeń wyposażonych w takie sensory zwykle nie przekracza 3 lat!

Należy kupować wyłącznie nowe czujniki, zapakowane w oryginalne opakowanie producenta. Czujniki tlenku węgla mają ograniczony czas działania, którego doliczanie rozpoczyna się od momentu zainstalowania baterii lub podłączenia zasilania zewnętrznego. Nie zalecamy kupowania czujników z tzw. "drugiej ręki", ponieważ nie wiadomo jak długo i w jakich warunkach były użytkowane. Czujniki powinny być zapakowane w taki sposób, aby wyjęcie urządzenia wymagało mechanicznego uszkodzenia opakowania np. poprzez jego rozcięcie. Dzięki temu końcowy odbiorca ma 100% pewność, że urządzenie nie było wcześniej używane.

Każdy czujnik tlenku węgla ma ograniczony czas działania (okres eksploatacji) po upływie, którego musi zostać wymieniony. Nie ma czujników czadu działających „wiecznie”. Okres eksploatacji zależy przede wszystkim od jakości i trwałości zastosowanego w nim sensora elektrochemicznego. Dlatego dokonując wyboru czujnika należy kupować takie urządzenia, których gwarantowany czas działania wynosi co najmniej 7 lat, a najlepiej jeśli jest to 10 lat.

Okres eksploatacji tańszych czujników zazwyczaj nie jest dłuższy niż 3 lata, co oznacza, że w porównaniu z czujnikami markowymi, których gwarantowany czas działania wynosi 7 lub 10 lat trzeba będzie je wymienić dwu-, a nawet trzykrotnie. Dlatego dokonując wyboru czujnika nie należy sugerować się wyłącznie jego ceną. Powinniśmy kupować takie urządzenia, których gwarantowany czas działania wynosi co najmniej 7 lat.

Należy wybierać czujniki, które mają jak najdłuższą gwarancję, ale nie krótszą niż 7 lat. Gwarancją musi być objęty bezwarunkowo sensor.

UWAGA! Często w opisach urządzeń możemy znaleźć informację, że deklarowana przez producenta trwałość (żywotność) sensora wynosi 10 lat, natomiast gwarancja na czujnik udzielana jest np. na 2 - 3 lata. Trzeba mieć świadomość, że w przypadku usterki takiego czujnika (np. awarii sensora) po upływie 2 - 3 lat od kupna nie będzie można go już reklamować. Dlatego należy wybierać czujniki, które mają jak najdłuższą gwarancję bezwarunkowo obejmującą sensor, a nie sugerować się informacją o deklarowanej trwałości sensora.

Na wszystkie czujniki czadu KIDDE udzielana jest 10-letnia gwarancja, za wyjątkiem czujników serii K5, które objęte są 7-letnią gwarancją.

Warto zwrócić uwagę na okres gwarancji oraz zapoznać się z jej warunkami. W przypadku, gdy gwarancja jest dłuższa niż dwa lata należy ustalić, kto jest gwarantem – producent czy dystrybutor / sprzedawca urządzenia. Jeżeli gwarantem jest producent, reklamując produkt po upływie dwóch latach od zakupu, zazwyczaj będziemy musieli liczyć się z koniecznością odesłania go do producenta na własny koszt. Jeżeli jego siedziba znajduje się poza Polską, koszt ten może przekraczać wartość nowego urządzenia.

Czujnik musi posiadać funkcję przypominającą o konieczności wymiany urządzenie, gdy okres eksploatacji urządzenia dobiegnie końca. Po włączeniu sygnalizacji końca działania należy niezwłocznie wymienić czujnik, ponieważ nie wykrywa on już tlenku węgla

Wyświetlacz LCD nie jest konieczny, ale ułatwia bieżącą obsługę i komunikację z użytkownikiem. Pokazuje poziom stężenia tlenku węgla w zakresie od 0 do 999 PPM, aktualizując odczyt co 15 sekund. Na panelu LCD wyświetlane są także komunikaty informujące o niskim poziomie baterii, nieprawidłowej pracy urządzenia lub końcu okresu eksploatacyjnego.

Warto podkreślić, że w większości czujników wyposażonych w wyświetlacz jest on nieaktywny (wyłączony), a wskazania pojawią się dopiero, gdy zostanie wykryty tlenek węgla, którego stężenie przekracza 50 ppm lub gdy naciśniemy przycisk Test.

Czujniki KIDDE zostały zaprojektowane tak, żeby wyświetlacz był cały czas aktywny i pokazywał już najmniejsze stężenia. W przypadku, gdy w pomieszczeniu nie ma tlenku węgla na panelu LCD wyświetla się cyfra „0”. Dzięki takiemu rozwiązaniu mamy szanse na szybsze wykrycie tlenku węgla, jeszcze zanim urządzenie uruchomi sygnalizację alarmową oraz mamy pewność, że baterie nie są rozładowane.

Funkcja przechowuje w pamięci urządzenia najwyższy zarejestrowany odczyt CO. Dzięki temu użytkownik może sprawdzić, czy podczas jego nieobecności w domu nie doszło do emisji tlenku węgla, a także może pomóc ratownikom określić najlepszy sposób leczenia poszkodowanej osoby. Zapisane stężenia CO w pamięci, może być także impulsem do podjęcia odpowiednich działań mających na celu znalezienie źródła tlenku węgla i jego wyeliminowanie np. wykonanie przeglądu instalacji, naprawę uszkodzonego pieca.

Warto zwrócić na ten parametr, ponieważ rodzaj zasilania determinuje sposób użytkowania oraz zakres ochrony, jaki zapewnia nam wybrane urządzenie.

Zasilanie bateryjne umożliwia prosty i szybki montaż czujnika w optymalnym miejscu w pomieszczeniu, zapewnia ciągłość ochrony 24 godziny na dobę 7 dni w tygodniu, także w przypadku zaniku napięcia w sieci. Nowe baterie gwarantują min. 12 miesięczną pracę czujnika w normalnych warunkach użytkowania. Jeżeli baterie są rozładowane czujnik będzie emitował krótki sygnał dźwiękowy i świetlny, przez co najmniej 14 dni. W tym czasie należy wymienić baterie.

W szczególności polecane są czujniki czadu zasilane z wbudowanej baterii niewymagającej wymiany w całym 10-letnim okresie jego użytkowania (np. czujniki czadu Kidde serii 10 i model WFPCO).

UWAGA! W przypadku wbudowanej fabrycznie baterii należy zwrócić uwagę, czy gwarancja udzielana jest także na baterię i na jaki okres. W opisach niektórych urządzeń można przeczytać informację, że są zasilane wbudowanej baterii litowej o żywotności 10 lat, natomiast gwarancja udzielana jest już tylko na 2-3 lata. Dlatego decydując się na zakup czujników z wbudowanym zasilaniem, czytajmy dokładnie warunki gwarancji i wybierajmy urządzenia z 10-letnią gwarancję, która również obejmuje baterię.

Zaletą zasilania sieciowego jest brak konieczności wymiany baterii. Natomiast wadą fakt, że obszar, w którym można zamontować czujnik determinowany jest długością kabla zasilającego oraz lokalizacją gniazdka elektrycznego. Należy również pamiętać, że czujniki zasilane z sieci nie będą działały w przypadku awarii zasilania, a właśnie wtedy statystycznie mamy do czynienia z największą ilością zaczadzeń.

W większości przypadków czujniki tlenku węgla dostępne na rynku montowane są na przykręcanej do ściany lub sufitu płytce montażowej.

Czujniki KIDDE serii K5, K7 i K10 dzięki specjalnie zaprojektowanej obudowie mogą być montowane nie tylko na ścianie, ale również postawione na płaskiej powierzchni np. półce czy szafce nocnej. Dzięki temu ich montaż jest bardzo prosty. Dodatkowo użytkownik może przenieść urządzenie do innego pomieszczenia, jeżeli zajdzie taka konieczność.